- Bedrijven
- Gemeenten
- Zorgaanbieders
- Geïnteresseerden
Voorbeelden:
- Autistische burn-out
- Autisme en de invloed van stress
- Autisme en assertiviteit
- Autisme en prikkelverwerking
- Vrouwen en autisme
Lezingen worden verzorgd op aanvraag. In een voorbespreking stemmen we vraag en aanbod op elkaar af.
De locatie waar de lezing gegeven gaat worden kan u zelf aangeven.
Een relatief nieuw verklaringsmodel is HIPPEA.
Persoonlijk ervaar ik de theorie over autisme als zeer boeiend en verhelderend. Toch als ik dit niet kan vertalen naar het dagelijkse leven met autisme heeft het geen waarde. De Theory Of Mind heeft mij jarenlang gefascineerd. Ook mensen met autisme verbeteren gedurende hun leven de TOM, maar dat is mede afhankelijk van andere factoren. Tegenwoordig gaat het op social media alleen nog maar over de zintuigelijke overprikkeling. Dat is ook een heel belangrijk aspect van autisme. Helaas wordt het nogal verward met overspannen zijn of burn out of andere stoornissen. Hier en daar worden nieuwe benamingen uitgevonden en heeft opeens iedereen een melt down en als je die niet hebt dan heb je wellicht geen autisme. Laten we ons niet gek laten maken door social media en al die betweters. Mogelijk ben ik ook een betweter maar ik check wel mijn bronnnen. Daarom stoor ik mij zo erg aan de vele onzin die geschreven en gezegd worden over autisme. De waarheid over autisme heb ik ook niet want die heeft niemand. Niets is goed wetenschappelijk onderbouwd en dat is wellicht het frustrerende hieraan. Jarenlang geloofde men in het extreem mannelijke brien van Simon Baron Cohen en toen dacht men aan ontbrekende spiegelneuronen en toen was het weer de context blindheid en vervolgens is alles gericht op de zintuigelijke overprikkeling. Zo zal het nog jaren doorgaan. Aan autisme wordt veel geld verdiend. Heel veel geld. Door de DSM 5 zijn er meer mensen bijgekomen met een diagnose, maar ook door de drukte van alle dag en de prestatiemaatschappij waar machines het werk vervangen van mensenhanden. Mensen met autisme vinden vaak geen werk of kunnen hun werk niet behouden. Na ontslag gaan ze op zoek naar antwoorden en komen uit bij een diagnose. Dat is de wereld van vandaag. Kinderen die al vroeg worden gediagnosticeerd. Daar ben ik een voorstander van. Goede hulp en een begripvolle omgeving kan comorbiditeit voorkomen. De ontwikkelingskansen zijn veel beter als een kind tijdig de juiste ondersteuning en begrip kan krijgen.
Autisme wordt meestal uit gelegd met de verklaringsmodellen Theory of Mind, Executieve Functies en de Centrale Coherentie. Naast deze modellen zijn er meer waarvan de HIPPEA momenteel vaker wordt benoemd en ook interessant is als aanvulling om autisme te begrijpen.
De Predictive Coding-theorie (Hohwy 2013) vanuit zijn neurowetenschappelijke en filosofische achtergrond beschrijft hij de voorspellende geest van de mens als een soort werktuig dat hem in staat stelt goed te functioneren in het dagelijks leven. Ons brein ontvangt niet alleen informatie van de zintuigen, maar heeft ook verwachtingen van datgene wat we waarnemen. Je ziet dus niet alleen wat er werkelijk is: je voorspelt ook wat er zal zijn. Die voorspellingen zijn gebaseerd op onze dagelijkse ervaringen. Maar je moet je beeld, gevormd door verwachtingen, wel kunnen bijstellen als je zintuigelijke waarneming aangeeft dat je verwachting niet helemaal klopt. Stel je brengt een bezoek naar de tandarts, maar in plaats van je eigen tandarts staat er een vervanger die je niet kent. Je moet je beeld bijstellen.
De voorspellende geest bestrijkt een werkveld waarin perceptie, aandacht en resultaat van actie samenkomen in een leerproces dat wordt gerepresenteerd in de “prediction error”, een voorspellingsfout. Het brein maakt op basis van zintuigelijke input een voorspelling (prediction) en toets deze aan de realiteit. Indien voorspelling en realiteit niet met elkaar overeenkomen noemen we dat een prediction error. De voorspellingsfout wordt weer “naar boven ”gestuurd, naar hogere verwerkingsgebieden in het brein. Ons brein is niet blij met een voorspellingsfout, want dat wil zeggen dat het zijn werk niet goed heeft gedaan. Het zal er dus naar streven zo min mogelijk voorspellingsfouten te maken.
Vanuit deze visie op de werking van ons brein worden nu ook verklaringen gezocht voor bepaalde stoornissen waaronder autisme. Hohwy 2013 gaat ervan uit dat het inschatten van de relevantie en betrouwbaarheid van de voorspellingsfout misloopt bij mensen met autisme. Dit is ook beschreven door Pellicano 2013 in het artikel “Sensory Symptoms in Autism”. Ze beschrijft hoe zintuigelijke informatie en verwachtingen voortdurend op elkaar inspelen en zich aanpassen. Niet geheel verrassend is dat aanpassen bij mensen met autisme een probleem is. Ze vermijden veranderingen, blijven kleven aan het vertrouwde en bekende.
Van de Cruys en collega’s 2014 volgen bovengenoemde gedachtegang en richten zich in hun High Inflexible Precision Prediction Errors In Autism-theorie (HIPPEA). Ook op de voorspellingsfout. Zij stellen echter dat de hoge inflexibiliteit hierop een cruciale invloed heeft en menen dat de hoge inflexibele precisie van de voorspellingsfout het kernprobleem van autisme is. Zij zien dit ook als algemeen kenmerk van in de Theory of Mind-theorie, de Executieve Functies theorie, de Centrale Coherentie-theorie en de Enhanced Perceptual Functioning-theorie.
Vaak hoor ik mensen met autisme de uitspraak doen “het kwartje valt nu pas”. Er is vaak weerstand tegen veranderingen. De behoefte aan controle en duidelijkheid is groot. Overzicht en structuur en geen onverwachte zaken. Voorspellingen moeten uitkomen.
Wat betekent dit nu voor de praktijk in het leven van mensen met autisme?
In de lezing worden de verschillende modellen uitgelegd. Hierdoor krijgt u een chronologisch overzicht van de vele onderzoeken die zijn gedaan naar de oorzaken van autisme. Met voorbeelden uit de praktijk worden de modellen uitgelegd.
ASS bij mannen en vrouwen: verschillen en overeenkomsten. In deze lezing worden de verschillen en overeenkomsten aangegeven gedurende de levensloop. Vrouwen met ASS hebben bijvoorbeeld meer last van hun sensorische gevoeligheid dan mannen met ASS. Vrouwen met ASS hebben vaker bijkomende klachten zoals; eetproblemen, angsten, paniek en zelfbeschadiging. Veel vrouwen met ASS ervaren problemen in de emotieregulatie. In deze lezing is ook aandacht voor de kracht van vrouwen met autisme.
In deze lezing krijgt u uitleg en informatie over overprikkeling. Behalve de theorie is er veel aandacht voor concrete voorbeelden en het stellen van vragen. Meerdere hulpmiddelen worden uitgelegd om overprikkeling te voorkomen.
In deze lezing wordt uitleg gegeven over de verschillen en overeenkomsten van verschillende diagnosen. In de praktijk is er vaak “overlap”, maar door het “hokjes denken” menen we soms dat het precies moet passen volgens de DSM 5. Vaker is dat niet zo. Autisme en comorbiditeit komt zeer vaak voor. Hierover krijgt u uitleg. Ook zal de DSM 5 en autisme aanbod komen.
Werken met autisme is voor veel mensen met autisme nog steeds niet vanzelfsprekend. Werknemers vinden het moeilijk om iemand met autisme aan te nemen en mensen met een diagnose durven het vaak niet te vertellen op het werk of tijdens een sollicitatiegesprek.
In deze lezing vertel ik mijn persoonlijke verhaal over het leven voor en na de diagnose ASS. In deze tijd krijgen veel mensen te maken met een late diagnose. Vaak nadat ze, net als mij, vastliepen op het werk. Een diagnose heeft een enorme impact op het leven. Het geeft verheldering, maar erbij krijgt u te maken met stigmatisering. Voor mensen die dit zelf niet meemaken, zoals familie en hulpverleners, is het vaak een onbegrijpelijke wereld waar ‘wij” in terecht komen na de diagnose. Toch ook voor de diagnose was “het” er al maar toen konden we nog camoufleren of hadden we andere klachten zoals depressies, angsten en paniek. Je eigen autisme begrijpen duurt soms jaren. Het is complex, maar hoe meer je het zelf gaat begrijpen hoe beter je ermee leert omgaan en hoe minder klachten je ervaart. Iedereen met autisme is anders, en per leeftijd is het anders en de omstandigheden, persoonlijkheid en nog zoveel meer kan het anders maken. Toch wat “we’ gemeenschappelijk hebben is het “hoe vaak we niet worden begrepen” in wat we wel willen bereiken en ook kunnen bereiken als er echt naar ons wordt geluisterd. Volwassenen met een normale tot hogere intelligentie met autisme kunnen veel vertellen over hoe het is om te leven met autisme. Van autisme kan je niet genezen, maar ik ben ervan overtuigd dat eenieder zich, zoals ieder ander ook, kan ontwikkelen. In deze lezing vertel ik ook over de verkeerde diagnosen die mij eerder zijn gegeven en de gevolgen daarvan. Na afloop krijg iedereen het boek “Alice verdwaald in het land van de hulpverlening” gesigneerd. Dit is bij de prijs inbegrepen.